Online Alışverişte Tehlikelerden Korunma Rehberi: 10 Etkili Yöntem

İnternetten alışveriş yapmak artık çok yeni bir yöntem değil. Olası güvenlik risklerinden dolayı alışmak uzun sürmüş olsa da online alışveriş artık günlük hayatın bir parçası. Fakat yine de güvenli e-ticaret deneyimi için hem bilinçli bir tüketici hem de bilinçli bir internet kullanıcısı olmanız gerekiyor. Alışveriş sürecinde dikkat edeceğiniz birkaç detay sayesinde riskleri minimize edebilir, ihtiyaçlarınızı internetten gönül rahatlığıyla karşılayabilirsiniz. Peki, bu detaylar nelerdir ve internetten alışveriş yaparken nelere dikkat etmeliyiz?

İnternet alışverişinde dikkat edilmesi gerekenler listemizin başında, e-ticaret sitesinin güvenlik sertifikaları yer alıyor. Daha önce alışveriş yapmadığınız bir siteden alışveriş yapıyorsanız güvenlik sertifikalarını mutlaka kontrol etmelisiniz.

Bu süreçte ilk olarak e-ticaret sitesinin SSL sertifikası ile korunup korunmadığına bakmalısınız. Bunun için de tarayıcının adres çubuğunu kontrol edebilirsiniz. Adres çubuğunun başındaki butona tıkladığınızda açılan küçük pencerede bir kilit işareti görmelisiniz. Bu kilit işaretinin yanında genellikle “Bağlantı güvenli” yazar. Söz konusu ikonu göremediğiniz sitelerden alışveriş yapmamaya özen göstermelisiniz.

Güven damgasını da kontrol etmeniz gereken sertifikalar arasında gösterebiliriz. Ticaret Bakanlığı yetkisiyle TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) tarafından verilen güven damgası, ilgili e-ticaret sitesinin asgari hizmet ve güvenlik standartlarını karşılayabildiğini gösterir.

Tanımadığınız bir firmanın e-ticaret sitesinden alışveriş yapmanın güvenli olup olmadığını, o firmayı inceleyerek anlayabilirsiniz. Öncelikle girdiğiniz alışveriş sitesinde söz konusu firmaya ait bilgilerin var olduğundan emin olmalısınız. Firmanın tam adına, telefon numarasına ve adresine özellikle bakmalısınız.

Ardından firma hakkında araştırma yapmalı, aklınıza takılan soruları ise arayarak sormalısınız. Böylece telefon numarasının güncel ve aktif olduğunu da doğrulayabilirsiniz. Aynı şekilde adresi de sorgulayabilir, ilgili adreste e-ticaret firmasının yer alıp almadığına bakabilirsiniz.

Ürün açıklamaları, online alışverişte dikkat edilmesi gerekenler arasında önemli bir yer tutar. Çünkü ürün açıklamaları, elinize nasıl bir ürünün ulaşacağıyla ilgili net bilgiler verir. Ürün görsellerine bakarak üretim malzemesi, boyutları, kapasitesi ve benzer özellikleri anlayamayabilirsiniz. Bu noktada açıklamayı okuyarak incelediğiniz ürünün ihtiyacınızı karşılayıp karşılamayacağına karar verebilirsiniz.

Açık ve net bir ürün açıklaması bulunmayan ürünleri çok fazla tercih etmemelisiniz. Çünkü hakkında bilgi edinmediğiniz ürünler istediğiniz gibi çıkmayabilir veya ihtiyacınızı karşılamayabilir. Böyle bir durumda iade süreciyle ilgilenmeniz gerekir. Ayrıca ihtiyacınızı da karşılamamış ve zaman kaybetmiş olursunuz.

İnternetten satın alacağınız bir ürünün kalitesinden emin olmak için dikkat etmeniz gereken en önemli detaylardan biri müşteri yorumlarıdır. Bu yorumlar, ürünü daha önce satın almış, incelemiş ve deneyimlemiş tüketiciler tarafından yazılır. Yorum yapmak için ilgili ürünü satın alma şartı olduğundan dolayı kullanıcı deneyimi noktasındaki en verimli bilgilere yorum sayfalarından ulaşabilirsiniz.

Günümüzde hemen her e-ticaret sitesinde ürünün ne zaman kargoya verileceği bilgisi yer alır. Bu bilgi, özellikle acil ihtiyaçlarınız kapsamında satın aldığınız ürünler için önemlidir. Çünkü kargoya verilme süresinin üzerine birkaç günlük taşıma ve dağıtım süresini de eklemeniz gerekir. Dolayısıyla kargo ve teslimat tarihlerini kontrol etmeniz, alışverişinizi planlarken çok işinize yarar. Ürünü satan birden fazla satıcının olduğu durumlarda en hızlı göndereni seçebilirsiniz.

Bir diğer önemli nokta da kargo takip bilgilerinin sisteme girilmesi. Satın aldığınız bir ürünle ilgili takip numarası veya takip bağlantısının belirlenen süreler içerisinde paylaşılmadığı durumlarda zaman kaybetmeden satıcı ile iletişime geçmelisiniz. Kargo sürecini takip edemediğiniz ürünler kargoya verilmemiş olabilir. Bu nedenle böyle durumlarda satıcıdan bilgi talep etmeli, ihtiyacınız olan bilgiye ulaşamadığınızda da siparişi iptal etmelisiniz.

Tüketici haklarınızı bilmeniz, başta online alışveriş olmak üzere tüm alışveriş deneyimleriniz için gereklidir. Hem haklarınızı hem de sorumluluklarınızı bilerek alışveriş yaptığınız takdirde olası bir problemle karşılaştığınızda bu problemin kimden kaynaklı olduğunu kolayca anlayabilirsiniz. Böylece problemlere karşı atacağınız adımları da bilirsiniz.

İnternetten alışveriş yaptığınızda bir sorun ile karşılaşırsanız yasal yollara başvurma hakkınız da vardır. Fakat yasal yollara başvurmadan önce haklı olduğunuzdan emin olmak için tüketici haklarını doğru bir şekilde biliyor olmalısınız. Bu özellikle iptal ve iade edilen sipariş süreçlerinde oldukça önemli bir durumdur.

Ülkemizde e-ticarete alışmanın uzun sürmesinin başlıca sebeplerinden biri, kredi kartı bilgilerinin paylaşılması konusundaki güvenlik tereddütleridir. Tüketici olarak kartınıza ait detaylı bilgileri herhangi bir web sitesine girmek istemiyor olabilirsiniz. Fakat günümüz teknolojileri bu konuda ciddi güvenlik önlemleri sunuyor. Tabii bu güvenlik önlemlerinden faydalanabilmek için güvenilir ödeme altyapılarını tercih etmeniz gerekiyor.

E-ticaret siteleri, farklı ödeme sağlayıcılarla çalışıyor olabilir. Siz de ödeme yapmadan önce ilgili e-ticaret sitesinin hangi ödeme altyapısını kullandığına ve hangi sağlayıcı firma ile çalıştığına bakmalısınız. Ödeme altyapısı sağlayıcı firmayı araştırarak güvenilir olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Bu noktada sadece PCI - DSS sertifikasına ve TCMB lisansına sahip ödeme altyapılarını kullanan e-ticaret sitelerinden alışveriş yapmalısınız.

3D Secure, kart bilgilerinin gizliliğinin ve ödeme güvenliğinin temelini oluşturan teknolojilerden biridir. Ayrıca “İnternetten kredi kartı ile alışveriş yaparken nelere dikkat edilmeli?” sorusunun da başlıca cevabıdır. Online alışveriş için tercih ettiğiniz sitede 3D Secure sisteminin bulunmasına mutlaka özen göstermelisiniz. Çünkü bu teknoloji, kartınıza ait bilgilerin bankanızla sizin aranızda kalmasını sağlar.

Bir e-ticaret sitesine kart bilgilerinizi girdiğinizde 3D Secure sistemi sayesinde bu bilgiler şifrelenir ve e-ticaret sitesi de dahil olmak üzere üçüncü tarafların hiçbiri kart bilgilerinizi göremez. Ayrıca ödeme onayı için telefonunuza bir SMS veya bildirim gönderilir. Onay kodunu girmediğiniz bir ödeme onaylanmaz. Böylece ödeme adımına ekstra güvenlik katmanı eklenmiş olur.

Bazı alışveriş siteleri, ödeme sürecini hızlandırmak için 3D Secure adımını devre dışı bırakabileceğiniz bir alternatif sunar. Eğer söz konusu siteye güveniyorsanız bu adımı devre dışı bırakabilir, onay kodu penceresine hiç geçmeden doğrudan ödemeyi onaylayabilirsiniz. Bu yöntemi sadece çok güvendiğiniz e-ticaret siteleri için kullanmalı, diğer sitelerde mutlaka 3D Secure’yi tercih etmelisiniz.

İnternetten alışveriş yaparken karşınıza birçok ödeme yöntemi alternatifi çıkar. Bu alternatiflerden bazıları tercih ettiğiniz alışveriş sitesine bağlı olarak sizin için güvenli olmayabilir. Örneğin mail order yönteminde kart bilgisi girildiği takdirde ödeme onaylanır. Herhangi bir şifre veya doğrulama kodu girmeye gerek kalmaz. Bu da ödeme güvenliğini riske atar.

Havale, EFT veya FAST gibi yöntemleri tercih ederken de çok dikkatli olmalısınız. Bu yöntemleri sadece güvendiğiniz sitelerde kullanmalısınız. Siparişinizle ilgili herhangi bir belge temin etmeyen e-ticaret sitelerine peşin olarak havale yapmanız riskli olabilir. Dolayısıyla mümkün olduğunca sanal POS’u ve bu altyapıyı kullanan link ile ödeme gibi ödeme yöntemlerini tercih etmelisiniz.

İnternet alışverişinizi tamamladıktan sonra satın aldığınız ürün bir kargo firmasına teslim edilir ve size gönderilir. Ardından size bir takip numarası veya bağlantısı verilir. Bu bağlantı üzerinden kargonuzun hareketlerine bakmalı ve dağıtım sırasında adreste olmalısınız. Çünkü gelen pakette doğru ürün olup olmadığına ve söz konusu ürünün elinize sağlam ulaşıp ulaşmadığına bakmalısınız.

Gelen ürünün yanlış ya da arızalı, kırık, bozuk, yırtık veya deforme olmuş olması gibi durumlarda iade işlemi başlatmalısınız. Böyle durumlarda ürüne ve ambalajına zarar vermemelisiniz. Eğer yüksek tutarlı bir ürün satın aldıysanız paketin açılış sürecini videoya da alabilirsiniz. Video, olası bir deformasyonun ürün size ulaşmadan meydana geldiğini kaydedebilmek için etkili bir seçenektir.

Sıraladığımız 10 temel maddeye dikkat ederek internet alışverişi deneyiminizi daha iyi hale getirebilir, olası güvenlik risklerinden mümkün olduğunca korunabilirsiniz. Bu detayların dışında banka ve kredi kartı bilgilerinizin güvenliğine de ayrıca dikkat etmelisiniz. Örneğin kart hareketlerinde şüpheli bir işlem veya size ait olmayan bir işlem gördüğünüzde zaman kaybetmeden harcama itirazı yapmalısınız. Harcama itirazını nasıl yapacağınızla ilgili bilgilere ise “Harcama İtirazı Nedir, Neden Yapılır?” başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.