Harcama İtirazı Nedir, Neden Yapılır?

Banka veya kredi kartınızın hesap hareketlerine baktığınızda size ait olmayan bir harcama ile karşılaştıysanız, bu harcamaya itiraz etme hakkınız vardır. Harcamanın bilginiz dahilinde olmadığını kanıtlamanız hâlinde harcama itirazınız kabul edilir ve söz konusu tutarı iade alabilirsiniz. Peki, harcama itirazı nedir, nasıl ve neden yapılır?

Harcama itirazı, dolandırıcılık ve kayıp/çalıntı gibi durumlara karşı kart sahiplerini korumaya yönelik bir uygulamadır. Banka, ön ödemeli veya kredi kartlarınızdan herhangi birini kaybettiyseniz bulan kişi tarafından harcama yapılabilir. Buna ek olarak kart bilgilerinizin çalınması/kopyalanması gibi durumlarda da size ait olmayan harcamaların yapıldığını görebilirsiniz. Bu gibi durumlar için müşterisi olduğunuz banka ve uluslararası kart kuruluşları, size harcama itirazı hakkı verir.

Ayrıca harcama itirazı, alınan ürün veya hizmetin anlatıldığı gibi olmadığı durumlarda ve tüketiciye ulaştırılmadığı durumlarda da yapılır. Örneğin internet üzerinden satın aldığınız bir ürünün size teslim edilmemesi gibi bir durumda da harcama itirazında bulunabilirsiniz.

Harcama itirazı yapmak için bankanızla iletişime geçmeniz yeterli. Tabii öncelikle şüpheli olduğunu düşündüğünüz harcamanın yapıldığı iş yeriyle iletişime geçmenizde fayda var. Çünkü bazı iş yerleri, resmiyette farklı bir isimle kayıtlı olduğu için yaptığınız harcamayı hatırlamıyor olabilirsiniz. Bunun dışında, söz konusu ücretin doğal bir hata sonucu çekilmiş olma ihtimali de vardır. İş yeri hatayı tespit ederek ücreti size iade edebilir.

Bu yolları deneyerek sonuç alamadığınız takdirde bankanızla iletişime geçerek harcama itirazı yapabilirsiniz. Şimdi, harcama itirazının hangi kanallardan yapılabildiğine ve başvuru sırasında hangi bilgilerin gerektiğine bakalım.

Harcama İtirazı Nereden Yapılır?

Harcama itirazları fiziksel ve dijital tüm kanallardan yapılabilir. Fakat itirazınızı hangi kanaldan yapmanız gerektiğiyle ilgili bilgiyi, müşterisi olduğunuz bankadan almalısınız. Çünkü her banka, her kanaldan başvuru kabul etmeyebilir. Başvuru kanalları hakkında bilgi almak için bankanızın müşteri iletişim merkezi numarasını arayabilirsiniz.

Bankanız müşteri iletişim merkezi üzerinden, yani telefon bankacılığı kanalı ile harcama itirazı kabul ediyorsa, başvurunuzu bankayı arayarak yapabilirsiniz. Bankaların başvuru kabul ettiği başlıca kanal ise fiziksel şubedir. Bankanızın şubesine gidip harcama itirazı dilekçesi doldurarak başvurunuzu yapabilirsiniz.

Harcama itirazlarınızı dijital kanallardan da bankanıza iletebilirsiniz. Bu süreçte bankanın mobil uygulamasını, yani mobil bankacılığı kullanabilirsiniz. Bu kanaldan itiraz kabul eden bankaların mobil uygulamasında, harcama itirazı yapabileceğiniz bir menü ya da buton bulunur ve başvurunuzu bu şekilde iletebilirsiniz. İnternet bankacılığı üzerinden başvuru kabul eden bankalar ise konuyla ilgili bir menünün altına harcama itirazı formu koyar. Formu doldurarak başvurunuzu tamamlayabilirsiniz.

Harcama İtirazı Başvurusu İçin Gerekli Bilgiler

Harcama itirazı başvurusu yaparken, bankanız sizden birtakım bilgiler talep eder. Başvuru sürecinin sorunsuz tamamlanması için tüm bilgileri eksiksiz bir şekilde bankanıza iletmelisiniz. Ayrıca bilgi ve belge eksikliğinin, başvurunun olumsuz sonuçlanmasına neden olabileceğini de unutmamalısınız. Bankanın talep edebileceği belge ve bilgileri şöyle sıralayabiliriz:

• Harcama tutarı
• Ücretin karttan çekildiği tarih
• Ödemeyi almış olan iş yerinin ekstrede görünen adı
• İşlemin yapıldığı kart veya kart numarası
• Ödeme ile ilgili slip, iptal fişi, satış sözleşmesi ve benzeri belgeler
• İtiraz sebebi (şüpheli işlem, kart kaybı, ürünün/hizmetin alınamaması vb.)

Kartınızdan çekilmiş olan her ücret için harcama itirazı yapamazsınız. Örneğin sizden habersiz bir şekilde düşündüğünüz bir ücret, daha önce onayladığınız bir satış sözleşmesinde yer alıyorsa, bu durumda harcama itirazı hakkınız bulunmaz. Peki, harcama itirazı neden yapılır, hangi durumlar bu işlemin yapılmasını gerektirir?

Harcama itirazı yapabileceğiniz bazı durumları şöyle sıralayabiliriz:

• Şüpheli işlemlerin olması
• Bilginiz dahilinde olmayan, tanımadığınız iş yerleri tarafından ücret alınması
• Abonelik ücreti gibi yetki gerektiren ücretlerin, yetki verilmeyen kurumlar tarafından alınması
• Kartınızı kaybettiğinizde ve kart çalındığında harcama yapılması
• Alınan ürünün/hizmetin fiyatı ile karta yansıyan ücretin farklı olması
• Yapılan bir harcamanın karta birden fazla kez yansıması
• İptal edilen bir tutarın karta tekrar yatırılmaması
• İade alınması gereken bir ücretin karta yansımaması
• Ücreti ödenen ürünün/hizmetin alınmaması
• ATM’den çekilen paranın eksik ya da hiç alınamaması
• ATM’ye yatırılan paranın karta yansımaması ya da eksik yansıması

Başvurularınız, harcamanın türüne ve itiraz nedenine göre değerlendirilir. Bazı durumlarda ise değerlendirmeye alınmadan reddedilir. Başvurunuzun doğrudan reddedilmesini şu örneklerle açıklayabiliriz:

• Harcamanın 3D Secure ile, yani SMS onay kodu kullanılarak yapılması
• Ödemenin kart şifresi kullanılarak gerçekleştirilmesi
• Harcamanın çip ve manyetik bant kullanılarak yapılması
• Ödemenin kart bilgisi girilmeden, kart saklama hizmetleri üzerinden yapılması
• Harcamanın mobil onay yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmesi

Yukarıdaki durumlarda kontrol sizde olduğu için, bu gibi durumlarda harcama itirazınız reddedilebilir. Harcama itirazı başvurunuzun sonucu cep telefonunuza SMS olarak gönderilir ya da e-posta ile size gerekli bilgiler iletilir. Harcama itirazı süreçleri ise bankanız tarafından yürütülür. Bankanız, itiraz ettiğiniz harcamanın yapıldığı iş yerinin çalıştığı banka ile iletişime geçerek durumu değerlendirir.

Başvurunuz olumlu sonuçlandığında ise bankanız ters ibraz yaparak ücreti sizin kartınıza iade eder. Ters ibraz süreci ile ilgili detaylara “Ters İbraz (Chargeback) Nedir, Nasıl Yapılır?” başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.