ÖDERO BLOG

Provizyon Nedir, Provizyon İptali Ne Anlama Gelir?

Finans Rehberi

30 Aralık 2024
Kredi kartları günümüzde en güvenli ödeme yöntemlerinden biri olarak kabul ediliyor. Bunun başlıca nedenlerinden biri, kartlı ödeme süreçlerinde uygulanan güvenlik prosedürleridir. Ödeme onayı öncesi devreye giren güvenlik prosedürlerinden biri ise provizyon işlemidir. Kart hareketlerinde de sıkça görülebilen bu işlem hem satıcıyı hem de tüketiciyi ilgilendiren bir konudur. Bu nedenle sizin için “Provizyon ne demek, provizyon kaç gün sürer, provizyondaki işlem iptal edilir mi?” gibi sorulara cevap verdik.

Provizyon Nedir?

Provizyon, kredi kartı ile yapılan ödemelerin ön onay ve kontrol sürecidir. Kredi kartı ödemelerini daha güvenli bir hale getirmek için geliştirilen provizyon işlemi, banka ve ödeme kuruluşları tarafından uygulanır. Ayrıca hem fiziki mağazalardaki POS cihazları hem de online alışveriş sitelerindeki sanal POS’lar üzerinden yapılan ödemeler provizyon işlemine dahil edilir. Süreç, ödemenin POS’tan geçmesiyle başlar ve kredi kartına borç olarak yansıtılmasıyla sona erer.

Provizyon İşlemi Nasıl Çalışır?

Provizyon işlemi, kredi kartı ile ödeme yapıldığı anda devreye girer. Yapılan bu ödeme ilk aşamada provizyona alınır. Provizyonda bekleyen ödeme için onay kontrolü yapılırken aynı zamanda güvenlik süreci de başlar. Banka, kartın bakiye ve kullanım türü açısından uygunluğunu kontrol eder. Ayrıca ödeme yapılan iş yerinin bilgileri de bu aşamada doğrulanır.

Doğrulama aşamasındaki yani provziyondaki harcama, kredi kartı ekstresine borç olarak yansıtılmaz; fakat blokelenir. Yani onay süreci devam eden tutar borç olarak görünmezken kart sahibi, harcama tutarına denk gelen bakiyeyi kullanamaz. Prosedür tamamlandığında ilgili tutar, alışverişin yapıldığı işletmeye aktarılırken kart ekstresinde de borç olarak görünmeye başlar.

Provizyonun nasıl çalıştığını daha detaylı incelemek adına provizyondaki işlemlere adım adım bakabiliriz. Bu adımları; yetkilendirme, provizyon oluşturma, işlemi tamamlama ve yerleştirme şeklinde sıralayabiliriz.
  1. Yetkilendirme: Tüketici tarafından bir ödeme yapıldığında ödeme ağ geçidi üzerinden kartın bağlı olduğu bankaya yetkilendirme talebi gönderilir.
  2. Provizyon Oluşturma: Yetkilendirme talebi onaylandığında ilgili tutar, tüketicinin kartında blokelenir ve provizyon oluşturulur.
  3. İşlemi Tamamlama: Satıcı, tüketicinin satın aldığı ürün veya hizmetin teslimini yaparak işlemin tamamlanmasını sağlar.
  4. Yerleştirme: Tüketicinin kartındaki blokeli tutar, satıcının hesabına transfer edilir ve provizyon kapatılarak ekstreye borç yansıtılır.

Provizyon Kaç Gün Sürer?

Provizyon süreci genellikle 1 veya 2 gün içinde tamamlanır. Bu sürenin uzaması da söz konusudur ve süre, ödemenin yapıldığı banka ile alıcı bankaya bağlı olarak değişir. İki tarafın da aynı bankaya bağlı olması durumunda provizyon,çoğu zaman 1 gün sürer. Ödemenin yapıldığı kredi kartının ait olduğu banka ile üye iş yerinin bankası farklı olduğunda ise süre 2 güne uzayabilir. Ayıca hafta sonu, resmi tatil ve teknik aksaklık gibi durumlar göz önünde bulundurulduğunda provizyon süresinin 10 güne kadar uzaması da mümkündür.

Provizyon Süreci Nasıl Takip Edilir?

Provizyon sürecini takip etmek oldukça kolaydır. Kart sahipleri, provizyon işlemine tabi tutulan kartın bağlı olduğu bankaya ait dijital kanallardan bu işlemi takip edebilir. En kolay yöntemler, internet bankacılığı ve mobil bankacılık üzerinden takiptir.

İnternet Bankacılığı Üzerinden Provizyon İşlemleri Nasıl Takip Edilir?

İnternet bankacılığı üzerinden provizyon takibi için bankanın internet sitesine girilmeli ve internet şubesine şifre ile giriş yapılmalıdır. Ardından işlem menüsünden kart hareketleri sayfası açılarak provizyon işleminin hangi aşamada olduğu görüntülenebilir.

Mobil Bankacılık Üzerinden Provizyon İşlemlerinin Kontrolü Nasıl Yapılır?

Mobil bankacılıktan provizyon takibi daha pratik bir yöntemdir. Çünkü mobil banka uygulamaları cep telefonları üzerinde çalışır ve telefonlar her zaman erişilebilir noktadadır. Telefona yüklenmiş olan banka uygulaması açılır ve ilgili karta veya işlem menüsündeki kart hareketleri butonuna tıklanır. Ardından son işlemler ekranda listelenir. Bazı bankalarda provizyon tutarları da diğer harcamaların arasında görülebilirken çoğunlukla bu ekranlarda “Provizyon” sekmesi olur. İlgili kısım açılarak mobilden provizyon takibi yapılabilir.

Ön Provizyon Ne Demek?

Ön provizyon, belirli tarihler arasına yayılmış satın alımlarda yani alışveriş sürecinin anlık olarak tamamlanmadığı durumlarda kullanılan bir yöntemdir. Ön provizyon örneği olarak otel konaklamalarını ve araç kiralamalarını gösterebiliriz.

Otelde konaklama veya araç kiralama gibi hizmetler anlık olarak değil, belirli iki tarih arasında alınır. Dolayısıyla satın alma işlemi, ilk ödeme anında tamamlanmaz. Bu tip ödemelerde devreye giren ön provizyonda, konaklama veya kiralama süresine denk gelen tutara bloke konur. Tutara bloke konulduğu için kart sahibi bu miktarı harcayamaz. Böylece hizmet alımı tamamlandığında satıcının hesabına aktarılacak tutar, günler öncesinden teminat altına alınmış olunur.

Bekleyen Provizyon Nedir?

Bekleyen provizyon ifadesi, provizyon sürecinin başladığını gösterir. Kontrol ve onay süreci devam ederken provizyona alınan tutar, “bekleyen provizyon” aşamasına geçer. Dolayısıyla tüketiciler, kart hareketlerinde bazı tutarları bekleyen provizyon sekmesi altında görebilir. Bu aşama aynı zamanda ilgili tutarın blokelendiği anlamına da gelir.

Açık Provizyon Ne Demek?

Açık provizyon da provizyon sürecinin başladığını gösterir. Kullanıcılar kart hareketlerinde bekleyen provizyon yerine açık provizyon ifadesini görebilirler. Bu durum, banka ve ödeme kuruluşlarının farklı terimler kullanmasından kaynaklanır. Açık provizyon ile bekleyen provizyon aynı anlama gelir.

Provizyon Tutarı Nasıl Belirlenir?

Provizyon tutarı, banka veya ödeme kuruluşları tarafından belirlenen bir tutar değildir. Söz konusu miktar, yapılan alışverişin toplam tutarını ifade eder. Yani bir tüketici 1.500 TL tutarında bir alışveriş yaptıysa kart hareketlerinde provizyon olarak görünecek tutar da 1.500 TL olur.

Provizyon Blokesi Nedir ve Ne Zaman Kaldırılır?

Provizyon blokesi, aslında provizyon işleminin kendisidir. Provizyon olarak belirlenen tutara bloke konulur. Bunun amacı, provizyon süreci tamamlanana kadar ilgili tutarın başka bir alışverişte harcanmasını önlemektir. Bloke, provizyon işlemi tamamlandığı veya iptal edildiği zaman kaldırılır.

Provizyon ile Kalıcı Ödeme Arasındaki Fark Nedir?

Provizyon ile kalıcı ödeme arasındaki temel fark, ödenen tutarın nerede olduğuyla ilgilidir. Örneğin herhangi bir ödeme yapılmadığında tutar, kredi kartında yani tüketicidedir. Provizyon tarihi itibarıyla ilgili tutar blokelenir ve böylece bankaya geçmiş olur. Süreç bittiğinde ise tutar satıcıya geçer ve karta yansıtılan borç, kalıcı ödemeyi gösterir.

Provizyondaki İşlem Nasıl İptal Edilir?

Kart sahiplerinin bazı durumlarda provizyon iptali hakkı, bankaların ise iptal yetkisi vardır. Provizyondaki işlemi iptal etmek için yapılması gereken, provizyon kodunu alarak banka ile iletişime geçmektir. Pratik olması nedeniyle mobil bankacılık uygulamaları üzerindeki chatbot ve canlı destek özellikleri sıkça kullanılır. Telefon bankacılığı da provizyondaki ödemeyi iptal etmek için tercih edilebilir. Bu aşamada dikkat edilmesi gereken, iptal başvurusunun provizyon süresi içerisinde yapılmasıdır.

Provizyon İptali İçin Hangi Sebepler Gereklidir?

Provizyon iptali için gerekli sebeplerden biri, söz konusu harcamanın kart sahibinin bilgisi dışında yapılmış olmasıdır. Tabii bu noktada banka, işlemle ilgili kanıt da talep edecektir. Bir dolandırıcılık veya kayıp/çalıntı söz konusu olduğunda harcamanın kart sahibinin bilgisi dışında yapıldığını tespit etmek kolaydır. Bu gibi durumlar, provizyon iptaline sebep olarak kabul edilebilir.

Provizyon iptali için ödemesi yapılan bir ürünün veya hizmetin alınmaması da sebep olarak gösterilebilir. Bu yöntem, dolandırıcılığın önüne geçme amacıyla uygulanır.

Buna ek olarak riskli durumların dışında doğal durumlar da provizyon iptaline yol açabilir. Örneğin provizyon süresi dolmadan kartın kapatılmış olması veya kartta yeterli bakiye olmaması iptale yol açabilir. Son olarak sistemdeki teknik aksaklıkların da iptale sebep olabileceği bilgisini de verebiliriz.

Provizyon Süresi Dolmadan İptal Edilebilir mi?

İptaller, provizyon süresi dolmadan yapılabilir. Sürenin dolması halinde provizyon iptali mümkün değildir. Provizyondaki tutarın süresi dolduktan sonra hesaba borç olarak kaydedilmesi durumunda iade işleminin yapılması gerekir.

Provizyon İptali Sonrasında Para Ne Zaman İade Edilir?

Provizyon iptali sonrası paranın iade edilmesi süresi çoğunlukla 1-2 gün sürer. Araya hafta sonu veya tatil girmesi halinde süre uzayabilir. Bununla birlikte süre, bankaya göre de değişiklik gösterir. İş günleri, işlem süreçleri, teknik sistemler ve benzeri çeşitli faktörler doğrultusunda iptal edilen provizyonun iadesi birkaç gün, bir hafta veya 10 gün olabilir.

Provizyon İşlemi Hangi Durumlarda Başarısız Olur?

Provizyon işlemi, onay sürecinde bir hata ile karşılaşılması durumunda başarısız olur. “Provizyon işlemi başarısız” uyarısı alınabilecek bazı durumları şöyle sıralayabiliriz:

  • Kart bilgilerinin yanlış girilmesi
  • Kart bilgileri ile kart sahibi adının uyuşmaması
  • Ödeme tutarının hatalı olması
  • Kredi kartı limitinin yetersiz olması
  • Güvenlik ihlalinin tespit edilmesi
  • Banka veya ödeme yapılan sistemin yoğun olması
  • Sistemlerde teknik aksaklıklar yaşanması

Çalıntı Kartlarla Yapılan İşlemlerde Provizyonun Önemi Nedir?

Banka ve kredi kartlarının çalınması, maddi açıdan tüketiciler için ciddi bir risk yaratır. Özellikle şifresiz işlem yapmayı mümkün kılan temassız özelliğinin açık olduğu bir kartın çalınması halinde maddi kayıplar söz konusu olabilir. Böyle bir durumda provizyon takibi yapan tüketiciler, çalınan kartları ile bilgileri dışında bir alışveriş yapılması halinde zaman kaybetmeden iptal talebinde bulunabilir. Çalınan kartlarla yapılan işlemlerde provizyonun önemi, işlem iptali fırsatı vermesidir.

Provizyon Dolandırıcılığı Nasıl Önler?

Provizyon gibi güvenlik prosedürlerinin başlıca amaçlarından biri de dolandırıcılığı önlemektir. Harcama yapıldığı anda karta borç yansıtılmaması, dolandırıcılığı önleme noktasında önemli bir güvenlik katmanıdır. Kredi kartını kaybeden veya çaldıran bir tüketici, kart hareketlerinde açık bir provizyon gördüğü takdirde hızlıca harcamayı iptal ettirebilir. Ayrıca ödeme yapılan bir sitenin güvenliğinden şüphe edildiğinde veya ödemesi yapılan hizmetin alınamaması durumunda da provizyon iptali ile dolandırıcılığı önlemek mümkündür.

Provizyonun Güvenlik Gereksinimleri Nelerdir?

Provizyonun en temel güvenlik gereksinimi, güvenli ödeme altyapısıdır. Özellikle e-ticaret sitelerinde kullanılan sanal POS altyapıları, bu aşamada önem taşır. Provizyon işlemlerinin doğru bir şekilde yapılabilmesi ve başarılı olabilmesi için ödeme altyapısı da doğru çalışmalıdır. Dolayısıyla e-ticaret sitelerinin, güvenlik prosedürlerine uygun sanal POS sistemlerini kullanması gerekir.

E-ticaret sitenizde müşterilerinize güvenli bir ödeme deneyimi sunmak ve başarısız provizyon riskini en aza indirmek istiyorsanız Ödero’nun güvenli ödeme yöntemleri ile tanışabilirsiniz. Koç Holding ve Token Finansal Teknolojiler güvencesiyle hizmet veren Ödero, aynı zamanda TCMB lisansına ve PCI-DSS Level 1 sertifikasına da sahiptir. E-ticaret sitenizi güvenli hale getirmek ve tüm bankalar ile tek komisyon oranı üzerinden çalışabilmek için Ödero’ya hemen başvurun.

Ödero Uzman İçerik Yazarları


Yazar Avatarı

Ödero, Koç Holding şirketlerinden Türkiye’nin lider ödeme sistemi platform sağlayıcısı Token Finansal Teknolojiler’in dijital ödeme çözümleri alanında hizmet veren uzman markasıdır. Ödero olarak, uluslararası PCI-DSS güvenlik standartlarına uygun sanal POS altyapımız ve işinizin ihtiyacına uygun tasarlanan ödeme ve tahsilat çözümlerimizle inovatif finansal çözümler üretiyoruz. Ödero uzman içerik yazarları, e-ticaret iş modelleri, ödeme sistemleri, finansal analiz, pazarlama stratejileri gibi geniş bir alanı kapsayan konularda güvenilir kaynak analizi yapar ve bu bilgileri sizler için kaleme alır.

Diğer içeriklere göz at

E-ticaret dünyasını adım adım keşfetmek için diğer blog yazılarımızı inceleyebilirsiniz.

10.10.2025
BIN Numarası Nedir? BIN Numarası Ne İşe Yarar?
Kart doğrulamasına yarayan BIN numarası hakkında bilinmesi gerekenler nelerdir?
Devamını oku...
2.10.2025
FAVÖK Nedir? FAVÖK Nasıl Hesaplanır?
Şirketlerin değerini ölçerken başvurulan FAVÖK, hangi kalemler ile hesaplanır?
Devamını oku...
29.09.2025
Sanal POS Entegrasyonu Nedir? Sanal POS Kurulumu Nasıl Yapılır?
Sanal POS e-ticaret sitesi entegrasyon süreci nasıl ilerler, sanal POS nasıl kurulur?
Devamını oku...

Sitemizde, içeriğin tarafınıza sağlanması, Site’nin performansının optimize edilmesi ve ziyaretçi profilinin anlaşılması için gerekli olan çerezler kullanılmaktadır. Site üzerinde kullanılan çerezler hakkında detaylı bilgi almak için Çerez Aydınlatma Metni’ni incelemenizi rica ederiz.

Çerezleri Yönet