Karekod (QR Kod) Nedir? Ne İşe Yarar?

Barkod sistemleri, birçok işlem ve faaliyet için işleri kolaylaştırır. Bu alandaki en güncel sistemlerden biri ise QR kodlardır. Türkçe olarak karekod dediğimiz bu barkod türü, sadece barkod okuyucularla değil, bir cep telefonunun kamerası ile de okutulabiliyor. Kullanım kolaylığı ve büyük boyutlarda veri depolayabilmesi sebebiyle birçok farklı alanda yaygınlaşan karekodları yakından inceleyelim. 

Karekod; kare halinde kümelenmiş küçük noktalar ve karelerden oluşan, iki boyutlu, gelişmiş bir barkod türüdür. Çoğunlukla beyaz zemin üzerine siyah motiflerden oluşan QR kodlar, günümüzde daha da çeşitlenmiş ve renkli bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Evrensel kullanımda “QR code” şeklinde adlandırılır. Bu isimdeki QR ise “çabuk tepki, hızlı yanıt” gibi anlamlara gelen “Quick Response” kelimelerinin kısaltmasıdır. Formundan dolayı Türkçe adı da karekoddur. 

Karekodlar, kullanıcıların bir veriye anında ulaşabilmesini sağlarlar. Büyük ölçekli verileri depolamasının yanında okutulduğunda hızlı bir şekilde eyleme geçen bu kodlar, oldukça işlevseldir. Öyle ki QR kodlar fotoğraf, video, ses, belge ve çeşitli bilgiler içerebilir. Kullanıcıları bir web sitesine veya görsel bir içeriğe götürebilir. Ayrıca karekodun okutulduğu cihazda bir işlemin tetiklenmesini de sağlayabilir. Örneğin QR kod okutarak bir Wi-Fi ağına bağlanmak veya ödeme yapmak mümkündür.  

QR kodlar, barkod deseninde yer alan modüllerin içerdiği veriler ile çalışır. Karekodların genellikle üç köşesinde bulunan büyük kareler, kodun konum işaretleridir. Kodun kenarlarının nerelerde olduğunu gösteren bu karelere, kullanıcıya kılavuz olan küçük hizalama karesi eşlik eder. 

Büyük karelerin köşelerinin birbirleri ile denk gelen yatay ve dikey hizaları, zamanlama deseni olarak adlandırılır. Zamanlama desenleri, satırların ve sütunların konumlarını gösteren bir referanstır. 

Yine büyük karelerden devam edecek olursak, bu büyük karelerin çevresinde yer alan birer karelik dış alan, QR kodun biçimini, yani içeriğini gösterir. Bu kısımlar; metin, web sitesi, görsel veya komut gibi farklı içeriklere göre oluşturulur. 

Karekodların üst ve sağ bölümlerinde de sürüm numaralarını temsil eden modüller bulunur. Bunların dışındaki modüller ise kodun arka planındaki verileri içerecek şekilde 8 bit sistemine göre gruplandırılır. 

Karekodlar oldukça işlevseldir ve bu nedenle çok geniş bir kullanım alanına sahiptir. Quick response teknolojisi ilk olarak otomotiv sektöründe ortaya çıkmıştır. Bir otomotiv markası, üretim sürecinde araçların takibini kolaylaştırmak adına bu teknolojiyi geliştirerek QR kodların temelini atmıştır. Dolayısıyla karekodların başlıca kullanım alanlarından biri otomotiv sektörüdür. 

Bunun dışında karekodlar, neredeyse tüm sektörlerde aktif olarak kullanılır. Özellikle ödeme sistemleri, bu kodların yaygın bir şekilde kullanıldığı alan olarak gösterilebilir. Kare barkodların en çok karşımıza çıktığı alanları ise şöyle sıralayabiliriz:

• ATM’ler
• Mobil bankacılık işlemleri
• Seyahat biletleri
• Turnike ve kapı geçişleri
• Kafe ve restoran menüleri
• Ortak internet ağları
• Oturum açma işlemleri
• Temassız ödemeler
• Mobil ödemeler
• Kargo işlemleri
• E-ticaret
• Web siteleri ve mobil uygulamalar

Karekodlar da aslında barkoddur ama standart barkodlar ile QR kodlar arasında bazı farklar vardır. Aralarındaki en temel fark ise barkodların sadece yatay, karekodların ise hem yatay hem de dikey eksende depolayabilmesidir. Bu fark, ayrıca depolanabilecek veri miktarı konusunda da iki sistem arasında fark yaratıyor. Çok yönlü veri depolayabilen QR kodlar, barkodlara göre çok daha fazla veri içerebiliyorlar. 

Verinin çokluğu ile birlikte çeşitliliği de iki sistem arasındaki fark olarak gösterilebilir. Karekodlar, sahip oldukları desenler okutulduğunda, veriyi okunabilir ve işlem yapılabilir hale getirirler.

Karekod kullanmak, diğer barkod sistemlerine göre çok daha fazla avantaj sunar. Bu nedenle kullanım alanı geniştir ve hem kurumlar hem de kişiler tarafından tercih edilir. QR kod kullanmanın avantajlarından bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

• Çoğu barkod sistemlerine göre daha fazla veri saklar.
• Oluşturulması hızlı ve kolaydır. 
• Barkod okuyucu kullanma zorunluluğu yoktur. 
• Cep telefonlarının kamerası ile veya ek bir uygulama ile kolayca okunabilir. 
• Cevap verme süresi oldukça kısadır ve hızlı çalışır. 
• Hem fiziksel hem de dijital olarak kullanılabilir.

QR kodların ödeme işlemlerinde kullanılma oranı her geçen gün biraz daha artıyor. Temassız ödeme yapmayı sağlayan bu barkodlar, tüketicilerin nakit para veya kredi kartı taşıma zorunluluğunu da ortadan kaldırıyor. Tüketiciler, bir banka veya dijital cüzdan uygulaması üzerinden karekodlar ile ödeme yapabiliyorlar.

Karekodlar ile ödeme almak da son yıllarda yaygınlaşan trendlerden biri. Bu şekilde ödeme almanın hızlı ve kolay olması, işletmelerin tercih sebepleri arasındadır. Müşterilere alternatif bir ödeme hizmeti sunma imkânı yaratmasından dolayı da tercih edilir. Ayrıca sadece cep telefonu ve bir yardımcı uygulama kullanarak QR kod ile ödeme almak da mümkündür. 

Karekodları okumak için her zaman uygulama kullanma zorunluluğu yoktur. Günümüzde üretilen akıllı telefonların hemen hepsi, ek bir uygulamaya ihtiyaç duymadan, sadece telefon kamerası ile QR kod okuyabilir. Bu özelliğin bulunmadığı akıllı telefonlar için, uygulama marketlerde ücretsiz olarak bulunabilen barkod okuma uygulamaları kullanılabilir. Endüstriyel alanda ise karekodlar, çeşitli yazılımlar ve cihazlar ile okutulur.

Karekodların yaygın bir şekilde kullanıldığı alanlardan biri de e-ticarettir. Bu barkodlar e-ticarette birçok farklı amaç için kullanılabilir. Şimdi, QR kodların e-ticaretteki kullanım yöntemlerine yakından bakalım. 

QR Kod ile İndirim Kuponları Nasıl Dağıtılır?

Karekod ile indirim kuponu dağıtmak, e-ticaret sitelerinin sık kullandığı bir pazarlama yöntemidir. Fiziksel alanlara verilen reklamlara eklenen karekodlar ile müşterilere indirim kuponu verilir ve müşteriler alışverişe teşvik edilir. 

Karekodlar ile Mobil Uygulama İndirme Nasıl Yapılır?

E-ticaret firmaları, QR kodlar yardımıyla müşterilerini mobil uygulamalarına yönlendirebilirler. Masaüstü web siteleriyle birlikte dijital ve geleneksel reklamlara eklenecek karekodlar ile müşterilerin mobil uygulama indirmesi sağlanabilir. Kodu okutan müşteriler, doğrudan e-ticaret firmasının uygulama marketindeki sayfasına ulaşırlar ve indirme butonuna tıklayarak uygulamayı yüklerler. 

QR Kod ile Ürün Ambalajlarında Nasıl Kullanılır?

Karekodlara ürün ambalajlarında da sıkça rastlayabiliriz. Ambalaj üzerindeki karekodların e-ticaret sektöründeki amacı, fiziki satışlardakinden farklı olabilir. Fiziki satışlarda bu kodlar, ürün hakkında bilgiler içerir. E-ticarette ise ürün ambalajına eklenecek karekodlar ile müşterilere reklam yapılabilir, indirim kuponu verilebilir, mobil uygulama indirmeleri sağlanabilir veya müşteriler, markanın sosyal medya hesaplarına yönlendirilebilir. 

Karekodlar ile Müşteri Geri Bildirimleri Nasıl Toplanır?

QR kodların hem fiziki mağazalarda hem de e-ticaretteki ortak kullanım amaçlarından biri, müşteri geri bildirimi toplamaktır. E-ticaret sitesi üzerinden satılan bir ürünün paketine veya yanındaki nota eklenecek bir karekodla geri bildirim toplamak mümkündür. Müşterilerden karekodu okutarak bir ankete katılması veya ürün ve hizmeti puanlaması istenebilir. 

QR Kod ile Nasıl Ödeme Alınır?

Karekodlar, e-ticaret sektöründe ödeme almak için de kullanılabilir. Bunun için ödeme adımında müşterinin karşısına bir kod çıkartılabilir ve müşteriden, banka veya e-cüzdan uygulaması üzerinden ödeme yapması talep edilebilir. Fakat QR kodlar, e-ticarette ödeme almak için pek kullanışlı değillerdir ve bu sebeple çok tercih edilmezler. 

E-ticaret sektöründe tercih edilen pratik ödeme sistemlerinden biri link ile ödemedir. Link ile ödeme alma sistemi, müşterilerin güvenilir bir pencere üzerinden ödeme yapmasını sağlar. Ayrıca e-ticaret sitesi de sanal POS’a alternatif olarak bu yöntemi kullanabilir. Link ile ödeme almanın en önemli avantajı ise e-ticaret sitesi zorunluluğunun olmamasıdır. 

E-ticaret sitenizde veya e-ticaret siteniz olmasa bile online ödeme almak istiyorsanız, Ödero Link ile Ödeme çözümüne hemen başvurun; e-posta, SMS, WhatsApp ve diğer sosyal medya kanalları üzerinden kolayca ödeme alın.